سیمرغ آهنین ناسا با سلامت بر سطح مریخ فرود آمد

نویسنده: یونس بخشی

داستان سفر این سفینه از زمین الی مریخ بسیار جالب و شنیدنی است. در سال 1999 یک مریخ نورد که با هدف مشابه هدف فینکس تهیه شده بود، به علت مشکلات فنی نتوانست به سلامت بر سطح مریخ فرود آید و در اثر برخورد شدید با سطح نابود شد. اما این شکست دانشمندان را از ادامه تلاش برای تحقیقات علمی در سیاره سرخ نا امید نه ساخت و برای سال 2001 یک مأموریت دیگر در نظر گرفته شد که آن هم به دلایل مختلف به تعویق افتاد. برنامه ارسال مریخ نورد برای چندین سال متوقف بود تا اینکه در 4 اگست 2007 مریخ نورد سیمرغ یا فینکس با هدف جستجوی منشاء حیات موجودات بسیار کوچک یا میکرو ارگانیزم به مریخ فرستاده شد.

تصاویر بدست آمده از محل فرود نشان می دهد که این اولین فرود موفقیت آمیز یک مریخ نورد از سال 1976 بدینسو بر سطح این سیاره می باشد. زمانیکه سفینه وارد میدان جاذبه مریخ گردید، سرعت آن به علت قوه کشش مریخ تا 20،400 کیلومتر در ساعت افزایش یافت. اما سیستم توقف یا برک در این سفینه که در سه مرحله تعبیه شده بود، سفینه را با آرامی و راحت بر سطح مریخ نشاند.

البته دلیل عمده فرود موفقیت سیمرغ یا فینکس به علت نبود سنگ های بزرگ در محلی بنام واسیتاس بوریلیز (Vastitas Borealis) می باشد که با شمال کانادا از نظر عرض جغرافیایی شبیه است.

بعد از اینکه پیام فرود موفقیت آمیز این پرنده آهنین 420 میلیون دالری بر سطح مریخ به زمین مخابره شد، فضای داخل مرکز کنترول جی. پی. ال را خوشی و سرور فرا گرفت و مسئولین همدیگر را به آغوش می کشیدند و به همدیگر تبریک می گفتند.

تیم مربوطه به شدت نگران فرود سیمرغ بودند، زیرا بعد از فرستادن اولین سفینه توسط روس ها سال 1960 خطر سقوط یا شکست سفینه ها در مأموریت های مریخ حدودأ 50 درصد می باشد.

این سفینه گران قیمت با هدف کمک به دانشمندان در جستجوی شرایط مناسب زندگی میکرو ارگانیزم (موجودات کوچک) در قطب شمال طراحی شده است. با توجه به اینکه منطقه قطبی مریخ همانند زمین تغییرات فصلی دارد، دانشمندان سعی دارند تا دریابند که آیا محلی است که گاهی گرم شود و خاک آن از نظر آب غنی و مناسب برای میکرو ارگانیزم ها و حاوی منرال های لازم برای حیات گردد.

به گفته سمیت پژوهشگر ارشد پروژه فینکس در دانشگاه اریزونا، تمام مأموریت ما حفاری است، زیرا دریافته ایم که مناطق قطبی در برابر تغییرات اقلیمی بسیار حساس اند و می تواند گذشته یا تاریخچه حیات را در خود نهفته باشد. ما فکر می کنیم که موجوادت زنده یا ارگانیک در اثر برخورد دنباله دار ها یا دیگر اجرام آسمانی در آن محل وجود داشته و وجود آب مایع و موجودات زنده دلالت بر "منطقه حیات" بودن این محل می کند.

از جمله دیگر تجهیزات نصب شده بر فینکس یک کمره و یک بازوی روباتیک 2.35 متره که توان حفاری یخ تا عمق یک متر را دارد می باشند و در ضمن می تواند نمونه های بدست آورده را بخاطر کشف مالیکول های هایدروژن و کاربن که اجزای اساسی حیات شمرده می شوند، تا حد لازم گرم نماید. همچنان یک سیستم هواشناسی بخاطر مطالعه اتموسفر مریخ در این مریخ نورد نصب شده است.
نوت:

بعد از رسیدن فینکس در مدار مریخ، سفینه فضایی مریخ اکسپرس که بدور مریخ در گردش است، یک سلسله پروگرام های اولیه دستوری را که با هدف حمایت از نشست سیمرغ طراحی شده انجام می دهد.

مریخ اکسپرس سازمان فضایی اروپا یا ایسا سرعت خود بدور مریخ را آهسته می سازد تا سیمرغ را از لحظه ورود به اتموسفر تحت نظر و کنترول داشته باشد. یعنی آنتن ارتباطی خود را به سوی سیمرغ تنظیم نموده و با حفظ سیمرغ در خط ارتباط، سیگنال های دریافتی را در آن دقایق حساس ثبت می کند.

بعد از تکیمل جریان ثبت، مریخ اکسپرس جهت آنتن خود را به سوی زمین تنظیم می کند و به ارسال اطلاعات به سوی زمین می پردازد